CEEPUS
CENTRALNOEVROPSKI PROGRAM RAZMJENE ZA UNIVERZITETSKE STUDIJE
BiH je od 2007. godine uključena u Centralnoevropski program razmjene za univerzitetske studije -CEEPUS III, u okviru kojeg je do danas osigurano više od 76.000 mjesečnih stipendija u 16 evropskih zemalja članica Programa.
Prvi Sporazum CEEPUS I potpisan je 1993. godine, a aktuelni Sporazum CEEPUS III potpisan je 2010. godine, i biće na snazi do 2017. godine.
Ministarstvo civilnih poslova BiH, kao potpisnik sporazuma CEEPUS II i CEEPUS III, odgovorno je za realizaciju Programa i koordinaciju programskih aktivnosti u BiH, dok su entitetska ministarstva obrazovanja odgovorna za realizaciju finansijskih obaveza, tj. isplatu stipendija dolazećim studentima i profesorima.
Glavni cilj aktuelnog CEEPUS III programa je povezivanje naučno istraživačkih oblasti, te razvoj akademske saradnje kroz kreiranje univerzitetskih mreža koje će, između ostalog, raditi na zajedničkim programima i sticanju prava na zajedničke diplome.
CEEPUS je usmjeren ka izgradnji oblasti evropskog visokog obrazovanja i upotrebi regionalne akademske mobilnosti kao strateškog programa za implementaciju Bolonjskih ciljeva.
Strukturu CEEPUS-a čini Zajednički savjet ministara (JCM), Centralni CEEPUS ured (CCO), državni CEEPUS uredi (NCO), državne komisije (NC) i Međunarodna komisija (IC).
Zajednički savjet ministara je najviše upravno tijelo CEEPUS-a, a čine ga ministri (obrazovanja i nauke) zemalja članica ovog Programa. Zajednički savjet ministara donosi sve strateške odluke i odgovoran je poduzimanje potrebnih koraka za implementaciju i promociju CEEPUS-a.
Centralni CEEPUS ured – CCO sa sjedištem u Beču, vrši koordinaciju, evaluaciju, razvoj i promociju Programa. CCO služi isključivo kao koordinirajuće i evaluacijsko tijelo, dok zemlje članice zadržavaju finansijsku nadležnost.
Državni CEEPUS ured zadužen je za realizaciju Programa na državnom nivou, a nadležnosti NCO-a su: promocija Programa u saradnji sa ostalim CEEPUS uredima i partnerskim institucijama, prijem i selekcija aplikacija mreža i aplikacija pojedinaca, obezbjeđivanje mjesta studija ili rada za dolazeće studente i profesore, dodjela stipendijskih mjeseci mrežama i aplikantima, priprema izvještaja i evaluacija realizacije Programa na državnom nivou.
Svake godine, nakon podnošenja aplikacija mreža, partnerski univerziteti imenuju eksperte, članove Državne komisije za ocjenu mreža. Komisija koju čine eksperti i NCO, odgovorna je za ocjenu mreža koje (po prvi put ili ponovo) apliciraju za učešće u CEEPUS razmjeni u narednoj akademskoj godini.
Komisija je odgovorna i za ocjenu najuspješnije mreže iz prethodne akademske godine, odnosno izbor mreže koja će primiti nagradu ‘Minister Prize‘.
Mreže koje su uspješno ocijenjene na državnim nivoima prelaze u završni krug ocjenjivanja na međunarodnom nivou, koji sprovodi Međunarodna komisija.
Međunarodnu komisiju čine državni uredi svih zemalja članica i eventualno državni eksperti, a Komisijom predsjedava CCO, uz napomenu da je uloga CCO-a neutralna, a transparentno glasanje i ocjenjivanje od strane državnih komisija i Međunarodne komisije garantuje korištenje jedinstvenog ‘on-line’ sistema ocjenjivanja.
Međunarodna komisija se sastaje jednom godišnje i tom se prilikom uspješno ocjenjenim mrežama dodjeljuju mjesečne kvote za razmjenu.
SISTEM FUNKCIONISANJA RAZMJENE
CEEPUS MREŽE
CEEPUS razmjena odvija se u unutar mreža osim tzv. Freemover razmjene. Univerziteti tj. fakulteti koji žele učestvovati u Programu razmjene moraju to učiniti unutar mreža. Svake godine, u oktobru, otvara se novi krug za podnošenje aplikacija mreža za narednu akademsku godinu, a zainteresovane visokoškolske ustanove to mogu učiniti najkasnije do 15. januara svake godine.
Unutar mreže, univerzitet/fakultet može imati koordinirajuću ulogu ili ulogu partnera. U toku procedure za podnošenje aplikacija mreža, svi partneri moraju imenovati kontakt osobu, lokalnog koordinatora koji će se, kao i sam koordinator mreže, registrovati na www.ceepus.info i otvoriti ‘Network’ profil, te učestvovati u popunjavanju aplikacije, dok samo koordinator mreže ima pravo elektronski podnijeti aplikaciju u ime mreže.
Svake godine visokoškolske ustanove mogu: kreirati nove mreže, produžiti aktivnost postojeće mreže ili obnoviti aktivnost mreže.
Mrežu moraju sačinjavati najmanje tri visokoškolske ustanove, od kojih dva moraju biti iz različitih zemalja članica CEEPUS-a.
Prilikom ocjenjivanja aplikacija mreža prioritet se daje mrežama koje rade na povezivanju naučno istraživačkih oblasti i/ili razvoju saradnje u svrhu postizanja zajedničkih diploma, ali i mrežama koje promovišu intenzivne kurseve, profesionalne kurseve stranih jezika i studentske ekskurzije.
Da bi stekli pravo učešća u mreži, visokoškolske ustanove su dužne pripremiti i elektronski podnijeti (poslati koordinatoru mreže) dva dokumenta: Pismo odobrenja (Letter of Endorsement – potpisuje i ovjerava rektor ili prorektor univerziteta) i Pismo namjere (Letter of Intent – potpisuje i ovjerava dekan ili prodekan fakulteta).
Urneci pomenutih dokumenata mogu se preuzeti na internet stranici www.ceepus.info, i jedino će biti prihvaćeni ukoliko se podnesu elektronskim putem.
Upotreba kompatibilnog sistema ECTS je formalni uslov za učešće u CEEPUS mrežama. Univerziteti mogu obezbijediti informacije o nastavnim planovima i programima i upotrebi kompatibilnog sistema ECTS slanjem podataka koordinatoru ili unošenjem predmetnog linka internet stranice fakulteta. Informacije o ECTS-u moraju biti dostupne na engleskom jeziku ili eventualno njemačkom ili francuskom jeziku.
MJESEČNE STIPENDIJE – MREŽE I FREEMOVER KATEGORIJA
Mjesečne stipendije se prvenstveno dodjeljuju studentima i profesorima čije su razmjene planirane i odobrene unutar mreža, a dodjeljuju se na osnovu podnesenih ‘Mobility’ aplikacija pojedinaca.
Stipendije se mogu dodijeliti i studentima čiji fakultet ne učestvuju u razmjeni unutar neke od mreža, ali su upisani na odgovarajući univerzitet (univerzitet koji se nalazi na listi CEEPUS univerziteta).
U tom slučaju student se prijavljuje unutar Freemover kategorije.
Uslov za apliciranje za Freemover stipendiju je posjedovanje dva dokumenta, koje je potrebno priložiti (upload-ovati) u elektronsku aplikaciju:
a) Dva pisma preporuke – potpisuju profesori i ovjerava matični fakultet, u njemu su ukratko objašnjeni razlozi preporuke za studiranje u inostranstvu kako bi se obezbijedilo priznavanje;
b) Pismo o prihvatanju – izdaje i ovjerava visokoškolska ustanova domaćin. Pismo o prihvatanju je podijeljeno u dva dijela. Prvi dio potpisuje odgovorana osoba koja odobrava izuzeće od plaćanja školarine, a drugi dio potpisuje osoba koja će imati ulogu supervizora u toku perioda studiranja.
Urneci potrebnih dokumenata se mogu preuzeti na CEEPUS internet stranici, nakon registracije.
REGISTRACIJA NA CEEPUS INTERNET STRANICI
Proces apliciranja mreža i pojedinaca odvija se putem jedinstvenog ‘on-line’ sistema, tj. nakon registracije na internet stranici www.ceepus.info. Potrebno je registrovati se samo jednom, te kreirati profil uz mogućnost izbora više uloga za rad. Uloge pod kojima se pojedinac može registrovati su:
Mobility (Mobilnost) – ovo je uloga za sve pojedince (studente i profesore) koji žele kreirati aplikaciju za razmjenu tj. aplicirati za dobijanje jedne ili više mjesečnih stipendija.
Moguće je kreirati više aplikacija za različite destinacije, ali se periodi odobrenih tj. prihvaćenih aplikacija ne smiju podudarati.
Pojedinci koji imaju ulogu ‘Mobility’ mogu aplicirati za zimski i/ili ljetni semestar unutar mreže ili u okviru Freemover kategorije.
Network (Mreža) – ova uloga je namijenjena pojedincima koji učestvuju u koordinaciji aktivnosti mreže kao koordinatori mreže ili kao lokalni koordinatori ispred partnerske institucije. Za ovu ulogu se registruju profesori, koji kao koordinatori mreže ili lokalni koordinatori za CEEPUS žele upravljati razmjenom ispred svog fakulteta/odsjeka. Za ovu ulogu potrebno je odobrenje NCO-a.
IRO – je uloga za pojedince koji u okviru svog rada trebaju uvid u sve aktivnosti CEEPUS razmjene na svom univerzitetu. Za ovu ulogu takođe je potrebno dobiti odobrenje NCO-a.
Rokovi za apliciranje:
· 15. januar – Rok za apliciranje mreža;
· 15. juni – Rok za prijem aplikacija za zimski semestar unutar mreža;
· 31. oktobar – Rok za prijem aplikacija za ljetni semestar unutar mreža;
· 30. novembar – Rok za prijem aplikacija – Freemover kategorija.
FINANSIRANJE
Unutar CEEPUS programa i među državama članicama CEEPUS-a ne postoji transfer finansijskih sredstava. Interna valuta Programa je ‘mjesečna stipendija’, a svaka država domaćin obezbjeđuje sredstva za isplatu stipendija dolazećim profesorima i studentima. Trošak participacije za putne troškove učesnika, u skladu sa mogućnostima, snosi matična zemlja.
Svaka država članica dužna je obezbijediti najmanje 100 mjesečnih stipendija za jednu akademsku godinu. Iznosi mjesečnih stipendija koje države obezbjeđuju su različiti, ali iznos stipendije mora biti dovoljan za plaćanje osnovnih troškova života u državi domaćinu (stanovanje, ishrana, gradski prevoz i eventualno zdravstveno osiguranje).
Učesnici u CEEPUS razmjeni oslobođeni su plaćanja školarina.
Dodatne informacije dostupne su kod:
Branka AvdibegovićCEEPUS kancelarija BiH
Ministarstvo civilnih poslova BiH / Sektor za obrazovanje/Odsjek za EU integracije i međunarodnu saradnju
Trg BiH 3, 71000 Sarajevo www.ceepus.info; www.mcp.gov.ba Branka.Avdibegovic@mcp.gov.ba; ceepusbih@mcp.gov.ba +387 33 492 607 +387 33 492 627